Geweldloze communicatie: een handige gids!

mensen die samenwerken met handen op elkaar

In een wereld waar communicatie vaak vol misverstanden en conflicten zit, biedt het model van Geweldloze Communicatie ons een manier om te spreken vanuit het hart en relaties te versterken. In deze blog gaan we in op de kern van het concept “Geweldloze Communicatie” en hoe het kan worden toegepast voor een harmonieuzere manier van leven en werken.

Wat is Geweldloze Communicatie?

Geweldloze communicatie, ook gekend als verbindende communicatie, non violent communication of NVC, werd ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Dr. Marshall Rosenberg. Het is een krachtige methode voor het opbouwen van verbindingen met anderen en het omgaan met conflicten, waarbij empathie de rode draad vormt

De NVC-methode is gebouwd op het idee dat we als mens van nature meelevend zijn, zolang er niets is dat ons tegenhoudt om empathie te voelen voor anderen. Het model van Dr. Rosenberg leert ons om te communiceren op een manier die natuurlijke gevoelens van medeleven stimuleert.

Dit communicatiemodel bestaat uit drie aspecten, vier stappen en heel wat achterliggende processen. Deze komen hieronder allemaal aan bod.

Weetje: Wist je dat Marshall Rosenberg bij het ontwikkelen van zijn NVC-techniek, werd geïnspireerd door grote vredesdenkers als Martin Luther King en Gandhi? 

Wat zijn de drie aspecten van Geweldloze Communicatie? 

Geweldloze Communicatie richt zich op drie aspecten:

  1. Empathie voor jezelf: Dit betekent dat je met voldoende empathie naar jezelf luistert en jezelf op een kritische manier bekijkt met inachtname van eventuele achterliggende gevoelens en behoeftes.
  1. Empathie voor anderen: Dit houdt in dat je jezelf openstelt voor de achterliggende gevoelens en behoeften van anderen, wanneer je luistert naar wat ze zeggen. 
  1. Eerlijke zelfexpressie: Door dit toe te passen, vertel je de anderen eerlijk en open wat je het liefst zou willen bereiken, door je gevoelens te uiten. Het is hierbij belangrijk dat je dit doet zonder de anderen verantwoordelijk te maken voor jouw gevoelens of behoeftes.

Wat zijn de vier stappen van Geweldloze Communicatie?

Wanneer er in gesprekken of conflicten gebruik wordt gemaakt van de NVC-techniek, worden er steeds vier stappen gevolgd:

  1. Waarneming: Deze stap houdt in dat je op een objectieve manier naar de feiten kijkt. Het is de kunst van het observeren wat er in een situatie gebeurt, zonder deze te beoordelen. Bij deze eerste stap is het heel belangrijk om te spreken in neutrale termen. Zo wordt het al snel duidelijk of de situatie zoals ze zich voordeed, door alle partijen op eenzelfde manier werd beleefd, en kunnen verdere communicatiemisverstanden worden voorkomen. (Bijvoorbeeld: “Deze opdracht werd niet op tijd afgewerkt.”)
  1. Gevoelens: In deze stap worden de gevoelens geuit die de verschillende partijen ervaarden bij de situatie, zoals ze zich voordeed. In deze fase gaat het om het herkennen en uiten van onze gevoelens en emoties en die van onze gesprekspartners, zonder beschuldiging of kritiek. (Bijvoorbeeld: “Ik voel me geïrriteerd omdat ik ervan uitging dat je tijd genoeg had om deze opdracht af te werken.”) 
  1. Behoeften: Hier gaat het om het identificeren en communiceren van onze behoeften op een heldere en positieve manier. Zo kun je duidelijk maken aan je gesprekspartner waarom iets belangrijk is voor jou en vice versa. Gevoelens en behoeften zijn immers onlosmakelijk met elkaar verbonden. (Bijvoorbeeld: “Ik heb het nodig om helderheid te hebben over de stand van zaken en tijdlijn van opdrachten”). 
  1. Verzoeken: Bij deze stap ligt de nadruk op het formuleren van verzoeken in plaats van eisen te stellen, om de kans op medewerking te vergroten en te verbeteren. Zo geef je je gesprekspartner de kans om je verzoek aan te nemen, af te wijzen of met een tegenvoorstel te komen dat meer in lijn ligt met zijn of haar behoeften. Het is niet de bedoeling om “je zin te krijgen”, maar om duidelijk te kunnen communiceren over wat alle partijen nodig hebben, om zo samen tot een oplossing te komen. (Bijvoorbeeld: “Zou je, wanneer je merkt dat je te weinig tijd hebt voor de opdracht, mij hiervan op de hoogte willen stellen? Dan kan ik er tijdig voor zorgen dat ik versterking inschakel.”) 

Bij al deze communicatiestappen is het belangrijk om steeds de drie aspecten van NVC voor ogen te houden. Empathie voor jezelf, voor anderen en eerlijkheid zullen ervoor zorgen dat de vier stappen leiden tot een heldere communicatie waarbij beide partijen tevreden kunnen zijn.  

Wat zijn de voordelen van Geweldloze Communicatie?

Ten eerste kan NVC een adempauze bieden wanneer een conversatie verhit dreigt te geraken, of nergens toe lijkt te leiden. Het helpt ons om constructieve dialogen te voeren zonder (passieve) agressie, kan medeleven en begrip in onze relaties brengen en helpt ons om onze echte gevoelens en behoeften uit te drukken zonder anderen te kwetsen. Het toepassen van NVC kan helpen om conflicten op een vreedzame manier op te lossen.

Daarnaast zorgt NVC voor structuur in een gesprek, zodat je makkelijk je doel voor ogen kan houden en jezelf niet zal verliezen in onnodige discussies over verschillende interpretaties. NVC biedt tevens een duidelijk begin- en eindpunt voor verantwoordelijkheid. Iedereen staat in voor zijn eigen interpretaties, gevoelens, behoeften en handelen. 

De stappen van Geweldloze Communicatie kunnen ook een kapstok bieden aan mensen die het moeilijker hebben met het tot uiting brengen van hun gevoelens en behoeften.

Verder kan Geweldloze Communicatie blootleggen hoeveel gemeenschappelijke doelen en belangen er eigenlijk zijn in een groep, ongeacht de verschillende behoeften. Zo kan er vlotter tot een oplossing worden gekomen, die voor iedereen toereikend is.

Hoe pas je Geweldloze Communicatie toe in het dagelijks leven?

Wees je bewust van de vier stappen wanneer je een gesprek voert en zorg ervoor dat je volgende punten in acht neemt:

  • Luister actief: Luister naar anderen met volledige aandacht en focus je op de wil om hen te begrijpen, niet om te reageren op wat ze zeggen. Vaak zijn we al aan het nadenken over wat en hoe we willen reageren, terwijl de ander nog aan het woord is. Zo verliezen we een groot en belangrijk deel van onze communicatie met anderen. Wees je hiervan bewust en verleg je focus van jezelf en jouw gedachten, naar je gesprekspartner.
  • Zorg ervoor dat je observaties en feiten loskoppelt van beoordelingen en meningen: Leer het verschil tussen wat je objectief waarneemt en hoe je een situatie interpreteert. Een goed voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld een collega die jou vergeet in CC te zetten bij een belangrijke mail. Jij kunt dit interpreteren als een kwaadwillige manier om je buiten te sluiten, terwijl dit voor je collega een oprechte vergetelheid was, zonder bijbedoelingen. 
  • Verwoord gevoelens en behoeften op een constructieve manier: Communiceer je gevoelens en behoeften duidelijk, op een positieve manier. Zorg ervoor dat je hierbij je gesprekspartner niet beschuldigd of verantwoordelijk stelt voor deze gevoelens.
  • Formuleer duidelijke verzoeken: Wees helder over wat je wilt bereiken of wat je graag zou hebben voor de toekomst, zonder eisen te stellen. Stel jezelf open voor onderhandelingen of voorstellen van je gesprekspartner. 

Conclusie

Geweldloze communicatie is veel meer dan zomaar een communicatietechniek; het is een manier van leven. Door NVC te integreren in ons dagelijks leven en op de werkvloer, kunnen we niet alleen onze relaties met anderen verbeteren, maar ook bijdragen aan een constructieve manier van samenleven en -werken, een verbeterde sfeer en een veilige omgeving waar gevoelens en behoeften kunnen worden uitgesproken, zonder angst voor repercussies of conflict. 

Probeer deze techniek eens actief toe te passen en je zult merken wat een verschil dit maakt in hoe je met jezelf en de mensen om je heen communiceert.

Wil je meer informatie over de NVC-methode of wil je deze implementeren in je onderneming? Neem vrijblijvend contact met ons op. Onze experten staan je graag bij! 

Volg een gratis sessie
van Happy Mondays

Via onze gratis sessies krijg je alvast een voorproefje van onze training sessions.

Ontdek ons boek: Je hebt meer invloed dan je denkt

Nu voor € 14,95

Happy Mondays lanceert met trots haar eerste boek! 

Vincent De Corte, zaakvoerder van Happy Mondays, deelt zijn persoonlijke ervaringen rond communicatie & conflict.

Dit boek wil je inspiratie en kennis aanreiken over gedrags- en communicatiepatronen.